Kamu çalışanları yılın ikinci zammını almaya hazırlanıyor. Hem memurların hem kamu işçilerinin zammında enflasyon belirleyici olduğu için bu oranlar merakla bekleniyor.
Takvim gazetesinden Çığıl Ön Yener’in haberine göre, bu yıla yüzde 49.25 zam ile başlayan memurlara Temmuz’da yüzde 10 artış ve ilk 6 aylık enflasyonun yüzde 15’i aşan kısmı üzerinden fark yansıtılacak.
2024’ün ilk zammının oranı yüzde 37.57 olan kamu işçilerine ise yüzde 10 artış ve 6 aylık enflasyonun yüzde 10’u aşan kısmı kadar fark verilecek.
4 ayda yüzde 18.72 çıkan enflasyona göre memurlar için yüzde 3.23 fark oluşurken, zam oranı da bununla yüzde 13.56’ya ulaştı. Temmuz’da maaşları artacak kamu işçilerinin 4 aylık enflasyon farkı ise yüzde 7.93 oldu, zam oranı böylece yüzde 18.72’yi buldu.
2 VERİ DAHA VAR
Hem memurların hem işçilerin kesin zam oranı için Mayıs ve Haziran enflasyonu bekleniyor. Ancak verilere ilişkin ipucu bulunuyor. Merkez Bankası’nın Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre; Mayıs enflasyonu yüzde 3, Haziran enflasyonu yüzde 2.54 bekleniyor.
Bu tahmin gerçekleşirse ilk 6 aylık enflasyon yüzde 25.39 olacak. Bu durumda memurların 6 aylık enflasyon farkı yüzde 9.03’e, Temmuz zammı yüzde 19.94’e ulaşacak.
32 bin 860 lira olan aile yardımı dahil en düşük memur maaşı artış yüzde 19.94 olursa 39 bin 412 liraya yükselecek. İşçilerin enflasyon farkı ise anketteki tahmine göre yüzde 13.99’u bulurken, bu oran ile birlikte zam oranı yüzde 25.39’a ulaşacak. Kamu işçilerinde en düşük çıplak brüt ücret 33 bin 159 liradan 41 bin 578 liraya çıkacak.
2 ÇOCUKLU ÇALIŞANA 2.987 TL AİLE YARDIMI
Memur maaşlarıyla birlikte kamu görevlilerinin ek ödemeleri de artacak. Artış yüzde 19.94 olursa memurlara çalışmayan eş için her ay verilen yardım bin 729 liradan 2 bin 74 liraya çıkacak.
Çocuk yardımı da 0-6 yaş arası için 380,44 liradan 456,30 liraya, 6 yaş üstü için 190,22 liradan 228,15 liraya yükselecek. Eşi çalışmayan, 0-6 yaş arası 2 çocuğu olan memura yapılan aile yardımı ödemesi 2 bin 490 liradan 2 bin 987 liraya ulaşacak.
EMEKLİYE EN AZ 17 BİN 681 TL
Memur maaşlarındaki artış memur emeklilerine de yansıtılacak. Temmuz zammı yüzde 19.94 olursa en düşük memur emeklisi aylığı 14 bin 741 liradan 17 bin 681 liraya çıkacak. Emekli Sandığı kapsamındaki uzman olmayan emekli doktorların ilave ödemesi 15 bin 217 liradan 18 bin 251, uzman olanların da 19 bin 782 liradan 23 bin 727 liraya yükselecek.
İŞÇİYE İKRAMİYE ÖDENECEK
Kamu işçilerine her yıl 52 günlük ikramiye veriliyor. 26 günlük bölümü yılın ilk, kalan 26 günlük bölümü de ikinci yarısında ikişer parça halinde ödeniyor.
26 günlük ikramiyenin ödeme takvimi Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenecek. İlk taksitin Temmuz’da ödenmesi bekleniyor.
Öte yandan emekli olmayı bekleyenler, az primle erken emeklilik ve kıdem tazminatı hesabı yapıyor. Posta gazetesinden Ekrem Sarısu’nun haberine göre, sigorta geç başlatıldıysa kıdem tazminatı nasıl hesaplanır? SSK’dan mı, Bağ-Kur’dan mı daha erken emekli olunur? Doğum borçlanmasıyla kaç yaşında emekli olunur?
Soru: Çalıştığım şirkette 1 Mart 2023 tarihinde imzaladığım iş sözleşmesi sonrasında 1 Nisan 2023 tarihinde sigortam başlatılmıştı. İş yerim ihbar süremi de belirterek 15 Mart 2023 tarihinden geçerli olarak iş sözleşmemi feshetti. Kıdem tazminatı istedim. Bir yıl dolmadığı için ödemeyiz diyorlar. Beni sözleşmeyi imzaladıktan bir yıl geçtikten sonra işten çıkardılar. Kıdem tazminatımın ödenmesi gerekmiyor mu?
Cevap: İşçi ile işveren arasındaki iş sözleşmesi, fiilen işe başlandığı tarihte imzalanabileceği gibi, işe başlama tarihinden önce de imzalanabilir. İş sözleşmesinde işe başlama tarihi de, ileri bir tarih olarak belirlenebilmekte. Kıdem tazminatına hak kazanmada, işçinin işyeri ile iş ilişkisi kurduğu, yani iş sözleşmesinin imzalandığı tarih değil, işyerinde fiilen çalışmaya başladığı tarih esas alınıyor. Bundan dolayı işe başlama tarihiniz sonrasında bir yıl dolmadan iş sözleşmeniz feshedildiğinden, maalesef kıdem tazminatına hak kazanamıyorsunuz.
SSK’DAN DAHA ERKEN EMEKİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: 1967 doğumluyum. 1986’da sigorta girişim var. İlk gün primim 4A sigortadan ödendi. Sonra 4/B’den ödendi. Toplam 1350 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim?
Cevap: Bağkur’dan (4/B) emekli olmak için en az 5400 gün prim ödenmesi gerekiyor. Bağkur’a 4050 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5400 güne tamamlayacağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz (5400 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olarak). Ancak SSK’dan daha erken emekli olabilirsiniz. Sigortalı bir işte çalışarak 2250 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak).
DOĞUM BORÇLANMASIYLA KAÇ YAŞINDA EMEKLİ OLURUM?
Soru: 30 Nisan 1977 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 18 Ağustos 1992 olup 2440 gün prim ödemem var. İki çocuk için doğum borçlanması yapıp bedelini ödersem ne zaman ve kaç yaşında emekli olabilirim? Elif AKAR
Cevap: İlk girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Doğumlarınız sigorta başlangıç tarihinden sonra olduğundan, doğumlarınız sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var. Bu sürelerde prim ödemediğinizi varsayarsak, iki doğumunuzu borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasından sonra 1720 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 1160 gün daha prim ödeyerek (veya 1160 gün doğum borçlanması yaparak) toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
3600 GÜNLE 58 YAŞI DOLDURMANIZ GEREK
Soru: 1977 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 11 Kasım 1993 olup toplam 2600 gün prim ödemem var. Tek çocuk saydırırsam 3600 günden kaç yaşında emekli olurum?
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 1000 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 2035’te 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Borçlanma şartlarını taşıyorsa, doğumunuzu borçlanıp 720 gün kazanabilirsiniz. Bu durumda 280 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayabilirsiniz. Ayrıca doğumunuzu borçlanıp, 2355 gün de prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olmanız da mümkün (ara vermeden prim ödemeniz halinde Kasım 2030 ayı sonunda).
OCAK 2026’DA EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: Ocak 1966 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim Şubat 1988 olup 4000 gün prim ödemem var. Nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız Ocak 2026’da emekli olabilirsiniz.
